Gevolgen beroerte op lange termijn aanzienlijk
Een 100 maanden lopend onderzoek bij Basalt en de promotie van onze onderzoeker Winke van Meijeren – Pont op woensdag 22 februari aan de Universiteit Leiden was aanleiding om deze maand wekelijks een artikel op onze website te publiceren. Ieder artikel ging over het onderzoek naar de langetermijn effecten van een beroerte. Voor het eerste artikel in de reeks interviewden we twee (co)promotoren over het onderzoek en de doelmatigheid van zorg na een beroerte. In het tweede artikel stonden twee deelnemers aan het onderzoek centraal. Het derde en laatste artikel is een interview met Winke van Meijeren - Pont.
Elke dag krijgen 105 mensen in Nederland een beroerte (CVA). Gelukkig kan een groot deel van hen na een aantal maanden weer zelfstandig leven. Zo’n 20 procent blijft klachten houden en meldt zich voor behandeling bij een revalidatiecentrum. Winke van Meijeren-Pont, onderzoeker bij Basalt, onderzocht het verloop van de klachten in de tijd van deze patiënten voor haar promotieonderzoek. Ze promoveerde 22 februari. “We zien dat de gevolgen van een CVA ook na langere tijd aanzienlijk kunnen zijn.”
We hebben in Nederland de afgelopen 10 jaar grote voortuitgang geboekt in de acute behandeling van beroertes. Meer aandacht voor de symptomen van beroertes heeft ervoor gezorgd dat mensen met een beroerte sneller bij de huisarts of spoedeisende hulp terecht komen en minder vaak overlijden als gevolg van een beroerte. En we weten ook steeds beter hoe we patiënten met klachten in de eerste, acute periode na een beroerte goed kunnen behandelen. Winke: “Maar we weten nog onvoldoende over de gevolgen van een CVA op lange termijn.” Ook omdat er steeds meer mensen blijven leven na een beroerte – de schatting is dat zo’n 336.000 mensen in Nederland leven met de gevolgen van een CVA is het van belang om te weten wat het verloop van klachten is op de lange termijn. Winke promoveerde op 22 februari.
Data uit SCORE-onderzoek
Winke analyseerde voor haar promotieonderzoek data die verzameld worden voor het SCORE-onderzoek. “Sinds 2014 verzamelen we gegevens bij en van CVA-patiënten die revalideren bij Basalt.”, vertelt Winke. “SCORE staat voor Stroke Cohort Outcomes of REhabilitation. We verzamelen de gegevens vanaf de opname in de kliniek of vanaf de start van een poliklinisch traject tot 30 maanden na de start. De vragen gaan onder andere over de invloed van de beroerte op het dagelijks functioneren, de kwaliteit van leven, bewegen en, als dat van toepassing is, het werk. Met de resultaten willen we de (revalidatie)zorg voor mensen met een CVA verbeteren. Daarbij kijken we ook naar hun naasten die vaak ook een deel van de zorg op zich nemen.” Het SCORE-onderzoek staat onder leiding van prof. dr. Thea Vliet Vlieland, hoogleraar doelmatigheid van revalidatieprocessen bij het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC).
Pijnklachten
Voor haar promotieonderzoek onderzocht Winke wat de gevolgen van een CVA op lange termijn zijn. “We zien dat de gevolgen van een CVA op lange termijn ook aanzienlijk kunnen zijn. Zo heeft bijvoorbeeld bijna een derde van alle patiënten 2,5 jaar na de start van de revalidatie pijn in de schouder, arm, pols of hand. Die pijn komt dus pas na langere tijd aan het licht. De meeste patiënten zijn na een jaar uit beeld bij het revalidatiecentrum en gaan dus later met deze klachten naar de huisarts, ergotherapeut of fysiotherapeut. Voor de juiste behandeling is het belangrijk dat deze eerstelijns behandelaren weten dat patiënten met een CVA op lange termijn deze klachten kunnen ervaren.”
Werk
Een CVA heeft op lange termijn ook invloed op het werk. “De helft van de patiënten die voor het CVA betaald werk had, heeft 2,5 jaar na de start van de revalidatie geen betaald werk. En dat heeft weer invloed over hoe tevreden zij zijn met hun deelname aan de maatschappij. Patiënten die geen betaald werk meer hebben, zijn minder tevreden dan patiënten met betaald werk.” Uit het onderzoek van Winke blijkt ook dat een vijfde van de naasten van een CVA-patiënt de zorg voor die patiënt in het eerste jaar na de beroerte als een hoge belasting ervaart. “Juist omdat die hoge belasting later kan ontstaan, is het aan te bevelen die belasting van de naasten herhaaldelijk te meten, tot 12 maanden na de beroerte.”
Bewustwording
Winke vindt dat er meer bewustwording moet komen over de gevolgen van een CVA op de lange termijn. “Patiënten zijn na 2,5 jaar uit beeld bij het revalidatiecentrum. Dus moeten we vooral andere professionals goed informeren. Bijvoorbeeld door richtlijnen voor huisartsen bij behandeling van pijnklachten van schouder, arm, pols of hand én door een goede overdracht tussen tweede en eerste lijn als een CVA-patiënt wordt doorverwezen. Ook zouden we patiënten die geen betaald werk meer kunnen doen, actief moeten ondersteunen bij het vinden van een zinvolle dagbesteding. Zodat ook zij zich betrokken voelen bij de samenleving en daar actief deel van uit kunnen maken.”
Hart verloren
Na haar promotie blijft Winke verbonden aan het SCORE-onderzoek. De van oorsprong fysiotherapeut heeft haar hart inmiddels verloren aan het onderzoek. “Ik ben ooit fysiotherapie gaan studeren vanuit een passie voor bewegen en sport én de wens om mensen te helpen. Als fysiotherapeut help je de individuele patiënt, als onderzoeker kun je met je aanbevelingen uit onderzoek behandelaren ondersteunen in de zorg voor hun patiënten. Ook dan maak je impact.”
Promotie
Winke promoveerde op woensdag 22 februari 2023 met haar proefschrift ‘Comprehensive measurement of long-term outcomes and costs of rehabilitation in patients with stroke’ aan de Universiteit van Leiden met Thea Vliet Vlieland als promotor en Diana Oosterveer en Sietske Tamminga als copromotoren.
Publicaties
Deel dit bericht:
Terug