Samenwerking Basalt en Haagse Hogeschool leidt tot meer bewegen
Iedereen in beweging. Dat is de ambitie van Monique Berger, lector Technologie voor Inclusief Bewegen en Sport (TIBS) bij Basalt én De Haagse Hogeschool. “Onderzoek, slimme technologie, advies, begeleiding op maat en de beschikbaarheid van hulpmiddelen: het helpt allemaal om mensen met een beperking (weer) in beweging te krijgen. De samenwerking tussen Basalt en De Haagse zorgt voor de meerwaarde die het verschil maakt.”
Monique wilde gymjuf worden maar kwam er tijdens de opleiding ALO achter dat zij de theorie achter bewegen interessanter vond dan gymles geven. “Ik ging Bewegingswetenschappen studeren. Dat was thuiskomen. Ik ben van nature nieuwsgierig en vond alles wat met bewegen te maken had interessant. Ik rolde het onderzoek in en kreeg een promotieplek bij Bewegingswetenschappen. Na een jaar begon het toch te kriebelen: ik wilde ook heel graag onderwijs geven. Toen ben ik naast mijn promotieonderzoek gaan werken als docent anatomie bij de opleiding Mens en Techniek | Bewegingstechnologie van De Haagse. Beter kon wat mij betreft niet: ik deed onderzoek en gaf les bij de mooiste opleiding die er is. Toen is mijn passie ontstaan om bewegen voor iedereen mogelijk te maken. Ik kwam bij die opleiding in contact met mensen die revalideren en zag letterlijk dat bewegen niet voor iedereen vanzelfsprekend is.”
Prakrijkgericht onderzoek
Het lectoraat TIBS is een samenwerking tussen Basalt en De Haagse. Een lectoraat doet praktijkgericht onderzoek op wetenschappelijke basis. Studenten doen vaak mee aan die onderzoeken voor bijvoorbeeld hun stage- of afstudeeropdracht. Het lectoraat bestaat uit een lector en een kenniskring; vaak een mix van docenten en externe deskundigen. Bijvoorbeeld academici die voor een promotie meewerken aan onderzoek voor onder begeleiding van de lector en hun universitaire promotoren. Het onderzoek van een lectoraat richt zich op het verbeteren van de beroepspraktijk en de beroepsontwikkeling in het onderwijs. Naast Monique Berger is ook Basalt-onderzoeker Jorrit Meester als lector Revalidatie en Technologie verbonden aan De Haagse. Beide lectoraten zijn onderdeel van het kenniscentrum Health Innovation.
Monique Berger
Topsport
De kiem van het lectoraat TIBS werd gelegd bij een rolstoelwedstrijd van het Nederlandse team tijdens de Paralympische Spelen van Beijing in 2008. “Ik zat samenmet mensen uit het bedrijfsleven en onderzoekers van de TU Delft op de tribune. Wij keken elkaar aan en zeiden: Dat kan beter!”, herinnert Monique zich. “We zagen kansen in aanpassingen van de rolstoel zodat de basketbalspeelsters bijvoorbeeld sneller konden wenden en keren.” De rest is geschiedenis. Subsidie werd gevonden, samenwerkingspartners en studenten dachten mee. Op de Paralympics van Londen in 2012 hadden alle rolstoelbasketbalsters een op maat gemaakte sportrolstoel. Met een bronzen medaille nestelde dit team zich toen definitief tussen de wereldtop. En in 2021 kwam de bekroning met een gouden plak voor het Nederlands rolstoelbasketbalteam bij de vrouwen op de Paralympische Spelen van Tokio. “Na het op maat maken van de rolstoelen, zijn we ons meer gaan richten op het meten van rolstoelbewegingen met sensoren. We hebben met subsidie een rolstoelmonitor ontwikkeld. Die monitor willen we nu ook toepassen in de revalidatie.”
Bewegen voor iedereen
“Uiteindelijk wil je dat, wat we ontwikkelen voor de topsporters, beschikbaar komt voor alle sporters met een beperking. En voor revalidanten die (weer) met plezier willen bewegen, ”stelt Monique. “Daarom focust het lectoraat zich op de vraag hoe we technologie kunnen inzetten om mensen met een beperking meer te laten bewegen. Bewegen is een van de pijlers van revalidatie. En dat is hard nodig, want slechts 27% van de mensen met een lichamelijke beperking voldoet aan de beweegrichtlijn. Die zegt: beweeg per week 150 minuten matig tot intensief bewegen en doe twee keer per week spierversterkende oefeningen.” Voor mensen die bijvoorbeeld door een ongeluk of CVA plotseling in een rolstoel komen of een arm moeten missen, is bewegen vaak niet vanzelfsprekend. “Het is bijvoorbeeld lastig om de juiste sport te vinden. Het sportaanbod is simpelweg veel kleiner. Wil je bijvoorbeeld tennissen in een rolstoel? Dan vind je een geschikte sportvereniging vaak niet om de hoek.”
Beweegloket
Ook zijn er te weinig sportmiddelen beschikbaar zoals prothesen, rolstoelen en handbikes. Een hulpmiddel is voor veel mensen bovendien een grote uitgave. Regelingen voor vergoedingen verschillen per gemeente en zorgverzekeraar. “Het Beweegloket en de Mobilitheek in het Zuiderpark zijn voor veel mensen met een beperking een uitkomst”, vindt Monique. ”Bij het Beweegloket kan iedereen met een beperking terecht voor een adviesgesprek met een beweegconsulent om te kijken welke sport of beweegactiviteit past. Bij de Mobilitheek kunnen mensen met een beperking tijdelijk een sporthulpmiddel, zoals een sportrolstoel of een handbike, lenen om uit te proberen.” Het Beweegloket is een initiatief van Basalt en De Haagse Hogeschool in samenwerking met de gemeente Den Haag en SGK, de Haagse sportvereniging voor mensen met een beperking. En een mooi voorbeeld van hoe de samenwerking tussen Basalt en De Haagse vruchten afwerpt.
Basalt in Beweging
Die samenwerking tussen Basalt en De Haagse krijgt ook op andere manieren vorm. Zo werkt Monique bijvoorbeeld mee aan het onderzoeksprogramma ‘Basalt in Beweging’. “Ik probeer de verbinding te leggen tussen de onderzoeken die we doen in het lectoraat en de onderzoeken bij Basalt. Zo gebruiken we bijvoorbeeld de sensoren die we voor de rolstoelsporters ontwikkelden, in het onderzoek dat we nu doen bij twee afdelingen van Basalt om te komen tot een beter beweegadvies voor mensen die na een CVA of amputatie in een rolstoel belanden.” Daarnaast begeleidt ze onderzoekers en promovendi, betrekt ze studenten bij het onderzoek van Basalt en is ze betrokken bij het Fieldlab Mobility & Rehabilitation van Basalt.
Voordeel patiënt
Een mooi voorbeeld dat aantoont dat de bundeling van krachten van onderzoek en praktijk voordeel oplevert voor de patiënt is de aanschaf van een rolstoelergometer. “Een duur apparaat dat we samen hebben kunnen kopen. Patiënten van Basalt komen naar dit apparaat in de Sportcampus met een vraag van de ergotherapeut. Bijvoorbeeld of een ander kussen in de rolstoel de patiënt zal helpen beter te bewegen. Met de rolstoelergometer meten we dan bijvoorbeeld hoeveel kracht de patiënt gebruikt in een bepaalde houding of met een bepaald kussen. Zo onderzoeken we wat we moeten aanpassen aan de rolstoel zodat de patiënt zijn energie zo efficiënt mogelijk kan inzetten.” Monique benadrukt: “Goede hulpmiddelen zijn zo belangrijk om met plezier te blijven bewegen. Zeg nou zelf: met een verkeerd afgesteld zadel, fiets je zelf toch ook niet met plezier van Den Haag naar Delft?’’
Samen sterker
Monique ziet de samenwerking tussen Basalt en het lectoraat als een win-win situatie. “Basalt kan direct gebruikmaken van de inzichten die we bij onderzoek in het lectoraat opdoen. En de inzet van studenten bij onderzoek van Basalt levert niet alleen de soms zo broodnodige extra handjes op, maar ook de frisse blik van jonge mensen met nieuwe en creatieve ideeën. De onderzoekers en studenten van De Haagse krijgen op hun beurt door de samenwerking de kans om onderzoek in de praktijk te doen. Ze leren zo de doelgroep beter kennen wat voor professionals in opleiding van absolute meerwaarde is.” Het allergrootste voordeel is volgens Monique dat de impact van onderzoek groter is. “We maken meer impact met het onderzoek van het lectoraat omdat we het in de praktijk bij Basalt direct kunnen implementeren. En dat is wat je wilt. Dat patiënten ook echt in beweging komen. Dat geeft plezier en energie. Dat verbindt mensen. Dat gun ik iedereen.”
Deel dit bericht:
Terug