Basalt in Beweging

Looptijd: 2021-2027

Onderzoeksstatus: lopend

Onvoldoende lichamelijke activiteit vormt een groot probleem in onze samenleving, met gezondheidsrisico's als overgewicht, hoge bloeddruk, hart- en vaatziekten, en diabetes als gevolg. De Gezondheidsraad adviseert actief en gezond leven, wat ook van toepassing is op patiënten in medisch specialistische revalidatie. Naast algemene gezondheidseffecten kunnen zij direct profiteren van bewegen, doordat het de gevolgen van hun aandoening kan verminderen of verergering kan voorkomen. Het optimaliseren van fysieke fitheid is essentieel voor het herwinnen van mobiliteit en zelfredzaamheid, en het bevordert maatschappelijke participatie. Voor mensen in revalidatie is bewegen echter niet vanzelfsprekend, kost het meer moeite en levert het minder voldoening op. Revalidatiegeneeskunde biedt de ideale omgeving waarin deze mensen worden ondersteund om gezond beweeggedrag aan te nemen, passend bij hun individuele situatie.

In september 2021 is het onderzoeksprogramma "Basalt in Beweging" van start gegaan. Dit zesjarige onderzoeksprogramma heeft als doel om toepasbare kennis te genereren, waardoor behandelaars patiënten effectiever kunnen ondersteunen bij het stimuleren en behouden van beweging.

Het onderzoeksprogramma Basalt in Beweging bestaat uit drie projecten.

  1. De rol van de verpleging (Åsa Mennema)

Hoe kunnen verpleegkundigen & verzorgenden de patiënten die in de kliniek revalideren ondersteunen en stimuleren om meer te gaan bewegen? Promovendus Åsa Mennema onderzoekt deze vraag en kijkt naar de huidige rol, de gewenste rol en wat de verpleegkundigen & verzorgenden nodig hebben om die rol optimaal te vervullen. Het doel is een educatief programma te ontwikkelen met hulpmiddelen voor de verpleegpraktijk. 

  1. Het in kaart brengen van beweeggedrag en barrières voor bewegen (Desi Stokman-Meiland)

Wat zijn de barrières van een patiënt om in beweging te komen en kun je dit met een vragenlijst valide meten? Dit is een van de vragen die centraal staat in het promotie onderzoek van Desi Stokman-Meiland. In focusgroepen met patiënten en behandelaren helpt in de diagnostiek en het gesprek met de patiënt over gezond beweeggedrag: helpt het bij het geven van inzicht, het opstellen van beweegdoelen en het bepalen van behandelrichtingen om gezond beweeggedrag te bereiken? De resultaten van de deelonderzoeken zullen in de loop van 2024-2025 verschijnen.

  1. Het ontwikkelen van een interventie om duurzaam beweeggedrag te stimuleren (Lisenka te Lindert)

Hoe kunnen we patiënten beter helpen (meer) te gaan bewegen tijdens en na de revalidatie?  In haar promotieonderzoek ontwikkelt Lisenka een (beweeg)interventie voor poliklinische CVA-patiënten afgestemd op de bestaande revalidatiezorg. Deze ontwikkeling vindt plaats in co-creatie met patiënten, hun naasten, behandelaars, en beleidsmakers, en maakt gebruik van een evidence based methode en gedragsveranderingstechnieken. De interventie start vanuit het beweeg- en gedragsprofiel en bestaat naast een educatieve module uit gerichte begeleiding bij het behalen van persoonlijke beweegdoelen en de aanpak van barrières door een multidisciplinair team.

Voor iedereen

We focussen ons bij dit onderzoek op klinische CVA-patiënten. Dat komt omdat CVA-patiënten bij Basalt de grootste doelgroep vormen, we al veel onderzoekservaring hebben bij deze doelgroep en we daarnaast focus moeten aanbrengen in het onderzoek. Anders wordt het onderzoek onuitvoerbaar.  Bewegen is echter voor iedereen belangrijk. Ook voor patiënten die bijvoorbeeld revalideren na een hartoperatie of bijvoorbeeld amputatie. We hopen met de onderzoeken bij CVA-patiënten genoeg inzichten te krijgen waarmee we ook andere doelgroepen kunnen stimuleren meer te bewegen. We gaan ons inzetten om een vertaalslag te maken naar andere doelgroepen. Niet alleen omdat dat goed is voor het lichaam. Het helpt ook toekomstige klachten te voorkomen, ondersteunt het participeren in de maatschappij en zorgt er ook voor dat je je mentaal beter voelt. Dat gun je iedereen.

"Basalt in Beweging" werkt nauw samen met zowel de zorgpraktijk als de afdeling innovatie. Deze samenwerkingen dragen bij aan een gecoördineerde aanpak, waarbij de verkregen inzichten en ontwikkelde initiatieven worden geïntegreerd in de praktijk. Het uiteindelijke streven is het verbeteren van de ondersteuning voor patiënten, zodat zij niet alleen in beweging komen maar ook in staat zijn om een actieve levensstijl te behouden.

Binnen het programma wordt tevens structureel gewerkt aan het bevorderen van de toegankelijkheid van beweging, zowel binnen als buiten het revalidatiecentrum. Dit wordt gerealiseerd door initiatieven in de zorgpraktijk verder te ontwikkelen, zoals het beweegplein, wandelroutes, en de implementatie van beweegloketten op alle locaties van Basalt, bekendheid te genereren voor beweegloket en mobilitheek van de gemeente den Haag en het contact met de buurtsportcoaches en de organisatie ‘’sportief +’’ uit te bouwen. 

Basalt in Beweging

Het projectteam Basalt in Beweging bestaat uit:

  • Rienk Dekker, Revalidatiearts, hoogleraar actieve leefstijl
  • Monique Berger, lector Technologie voor Inclusief Bewegen en Sport
  • Jorit Meesters, lector Revalidatie en Technologie
  • Aleid de Rooij, senior onderzoeker en projectleider
  • Jolanda de Kort, fysiotherapeut en projectleider Innovation, Quality + Research (IQ+R)
  • Lisenka te Lindert, Desi Stokman, Åsa Mennema, promovendi
  • Karen van de Oever, revalidatiearts
  • Japhet van Abswoude, manager Innovation, Quality + Research (IQ+R)

Basalt in Beweging werkt samen met het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG), De Haagse Hoogeschool, het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) en de Leidse Hogeschool.

   

 

Lees hier de artikelen (interviews) met de projectleider BiB, promovendi en Rienk Dekker. In de volgende artikelen aandacht voor: